Thoái hóa khớp gối – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Thoái hóa khớp gối là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất, đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi. Bệnh không chỉ gây đau nhức, hạn chế vận động mà còn ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả, đồng thời gợi ý cách phòng ngừa thoái hóa khớp gối.






1. Thoái hóa khớp gối là gì?


Thoái hóa khớp gối là tình trạng sụn khớp và xương dưới sụn bị bào mòn, mỏng dần, dẫn đến khớp gối mất khả năng đệm và vận động linh hoạt. Khi sụn khớp bị tổn thương, xương sẽ cọ xát trực tiếp vào nhau, gây đau, viêm và biến dạng khớp.




Bệnh thường tiến triển chậm nhưng kéo dài, nếu không được can thiệp sớm có thể dẫn đến tàn phế.






2. Nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối


Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp gối, trong đó phổ biến nhất là:

• Tuổi tác: Quá trình lão hóa tự nhiên khiến sụn khớp kém đàn hồi và dễ bị bào mòn.
  
  
• Chấn thương: Tai nạn, va chạm hoặc chấn thương thể thao làm tổn thương sụn và dây chằng.
  
  
• Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể lớn tạo áp lực lên khớp gối, thúc đẩy quá trình thoái hóa.
  
  
• Làm việc nặng hoặc vận động quá sức: Thường xuyên đứng lâu, khuân vác hoặc leo cầu thang nhiều.
  
  
• Bệnh lý liên quan: Viêm khớp dạng thấp, gút, loãng xương…
  

3. Triệu chứng của thoái hóa khớp gối


Người bị thoái hóa khớp gối thường gặp các dấu hiệu sau:

1. Đau khớp gối – Cơn đau xuất hiện khi vận động, đặc biệt khi đi bộ, leo cầu thang hoặc đứng lên ngồi xuống.
   
   
2. Cứng khớp – Thường xảy ra vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu, mất vài phút để khớp “khởi động” lại.
   
   
3. Sưng, viêm nhẹ – Vùng khớp gối có thể sưng, nóng đỏ khi viêm.
   
   
4. Tiếng lạo xạo khi cử động – Do bề mặt khớp bị mài mòn.
   
   
5. Giảm khả năng vận động – Khó duỗi hoặc gập gối, thậm chí khập khiễng khi đi lại.
   

4. Các phương pháp chẩn đoán


Bác sĩ thường dựa vào:

• Khám lâm sàng: Đánh giá khả năng vận động, mức độ đau và biến dạng khớp.
  
  
• Chụp X-quang: Cho thấy khe khớp hẹp, gai xương và thay đổi cấu trúc xương.
  
  
• Chụp MRI: Đánh giá chi tiết tổn thương sụn và dây chằng.
  
  
• Xét nghiệm máu: Loại trừ nguyên nhân do viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh khác.
  

5. Cách điều trị thoái hóa khớp gối


Tùy vào mức độ bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp:




5.1 Điều trị bảo tồn (không phẫu thuật)

• Thuốc giảm đau, kháng viêm: Giúp giảm triệu chứng nhanh chóng.
  
  
• Thuốc bổ khớp: Glucosamine, Chondroitin, Collagen type II hỗ trợ tái tạo sụn.
  
  
• Vật lý trị liệu: Các bài tập tăng cường cơ quanh khớp gối, cải thiện linh hoạt.
  
  
• Tiêm dịch nhầy (Acid Hyaluronic): Bổ sung chất bôi trơn cho khớp.
  
  
• Giảm cân: Giảm áp lực lên khớp gối.
  

5.2 Điều trị phẫu thuật


Khi điều trị bảo tồn không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định:

• Nội soi khớp: Loại bỏ mảnh sụn hỏng, làm sạch khớp.
  
  
• Cắt xương chỉnh trục: Sửa lại trục khớp để giảm áp lực.
  
  
• Thay khớp gối nhân tạo: Áp dụng cho bệnh nặng, biến dạng khớp.
  

6. Phòng ngừa thoái hóa khớp gối

• Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên khớp.
  
  
• Tập thể dục thường xuyên: Bơi lội, đạp xe, yoga giúp tăng cường cơ và duy trì độ linh hoạt.
  
  
• Tránh tư thế xấu: Không ngồi xổm, hạn chế leo cầu thang nhiều.
  
  
• Ăn uống lành mạnh: Bổ sung canxi, vitamin D, omega-3 từ cá biển, sữa, rau xanh.
  
  
• Bảo vệ khớp khi vận động: Mang giày êm, dùng băng bảo vệ khi chơi thể thao.
  

7. Kết luận


Thoái hóa khớp gối là bệnh lý mạn tính, tiến triển chậm nhưng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống nếu không điều trị sớm. Nhận biết triệu chứng, điều chỉnh lối sống và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt hơn, giảm đau và duy trì khả năng vận động.